door Anita de Jong | mei 6, 2023 | Uncategorized
Fysiek of digitaal vergaderen? Met een wetsvoorstel wil de regering dat gemeenteraden zich uitspreken over deze keuze. Maar daar is De Raad van State tegen, evenals de Raad voor het Openbaar Bestuur en de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden. Fysiek vergaderen moet de norm blijven vinden zij.
Ik kan me hier wel in vinden. Raadsleden moeten volgens mij fysiek aanwezig zijn bij een raadsvergadering: daar kunnen ze elkaar in de ogen kijken als ze met elkaar in debat gaan en elkaars non-verbale gedrag peilen. In de wandelgangen kunnen ze elkaar aanspreken over samenwerking of om misverstanden recht te zetten.
Online kijken
Maar een fysieke raadsvergadering opnemen en die live uitzenden is echter iets anders. Dat moeten we juist wel behouden. Het geeft burgers de mogelijkheid om die vergadering thuis bij te wonen of later terug te kijken. Hier heeft digitalisering duidelijk meerwaarde.
Publieke Tribune
Ik heb vaak genoeg raadsvergaderingen online bekeken. Het is soms stuitend om te merken hoe raadsleden en voorzitters zich niet bewust zijn van de aanwezigheid van onlinekijkers. Voorzitters vergeten de naam van de spreker + partij te noemen. Raadsleden hebben niet in de gaten dat ze in beeld zijn, als ze aan het woord zijn, áls ze al in beeld zijn. En al dat jargon, al die afkortingen …
De technische mogelijkheden bieden kansen om het publiek bij de politiek te betrekken. De kwaliteit van deze uitzendingen moet dan wel omhoog.
Aantrekkelijk
De publieke tribune van een gemeente is voor de burger niet bepaald een populaire plek. De achterban van de politieke partijen zitten er, of boze burgers als er een controversieel onderwerp op de agenda staat, soms aangewakkerd door de lokale pers.
Als de gemeente serieus wil dat er thuis naar gekeken wordt, moeten ze in ieder geval zorgen voor aantrekkelijke digitale uitzendingen. Leuk om naar te kijken. Interessant om te volgen. Aantrekkelijk voor geïnteresseerde burgers. En, wie weet, ook voor de lokale pers.
Wat is daarvoor nodig?
Voorafgaand aan de vergadering
- Kondig de uitzendingen op de homepagina van de gemeentelijke website duidelijk aan met een uitnodigende tekst. Bij de meeste gemeenten is dat namelijk een hele zoektocht.
- Daarbij een heldere agenda met een korte samenvatting van het agendapunt en een verwijzing naar onderliggende stukken met het tijdstip van behandeling.
- Stel vooraf een persbericht op met het belangrijkste agendapunt + toelichting. Wat is het belang van de inwoners?
Tijdens de vergadering
- De voorzitter opent de vergadering ook voor de kijkers thuis en benoemt het agendapunt.
- De voorzitter kondigt elke spreker aan met voor- en achternaam + partij.
- De techniek brengt iedere spreker goed in beeld, inclusief naam en partij.
- Overweeg om een chat te openen voor de kijkers, zodat zij vragen kunnen stellen. Mogelijk kan iemand van de griffie die beantwoorden.
Dit alles lijkt me een mooie klus voor de afdeling communicatie in samenwerking met de Griffie.
door Anita de Jong | nov 2, 2022 | Uncategorized
Wat bezielt je om na je pensioen nog aan je bedrijf te willen sleutelen?
Dat vraag ik me ook wel eens af. Waarom ga ik niet genieten van mijn vrije tijd? Samen met mijn partner met de camper eropuit?
Voor het geld hoef ik het niet echt te doen. We kunnen het samen aardig redden. De kinderen zijn het huis uit. Om de twee weken pas ik op de twee jongste kleinkinderen. Vooral omdat ik dat zelf leuk vind. Pa en ma zitten in het onderwijs, dus in de vakanties hebben ze me niet nodig.
Ja, waarom dan toch doorgaan met die trainingen en workshops?
Politiek bewustzijn
Zomer 1979. Daar stonden we, twee moeders die net hun dochters hadden afgezet bij de schooldeur.
“Willen ze dat echt?” vroeg ik.
“Ja, dat willen ze echt. Ze gaan een benzinestation bouwen. Op het grasveld naast de school.”
“Waar onze kinderen altijd gaan sporten?”
“Ja, daar!”
“Dat kan toch niet waar zijn?”
Dit was het moment waarop mijn politieke bewustzijn werd gewekt. Een handtekeningenactie onder de ouders van de school en een protestbrief naar de gemeenteraad hadden als resultaat dat ik mocht inspreken in de raadsvergadering. De handtekeningen bood ik aan de wethouder aan.
Het benzinestation is er nooit gekomen.
De smaak te pakken
De tweede feministische golf spoelde over Nederland. Met een paar vriendinnen had ik voor het starten van een vrouwencafé subsidie bij de gemeente aangevraagd … én gekregen. Een keer in de twee weken was het café van het dorpshuis het exclusieve domein van de vrouwen. Presentaties door bekende feministes, onder wie Anja Meulenbelt, werden afgewisseld met boekbesprekingen. Daaruit ontstonden ook de praatgroepen. Tot op de dag van vandaag kom ik nog steeds met een aantal vrouwen uit die tijd bij elkaar.
Crèches bestonden nog niet en met enkele jonge moeders startten we een peuterspeelzaal. Daar pasten we, in tweetallen, op elkaars kinderen. Al gauw draaide dit zo goed dat de gemeente ons een ruimte ter beschikking stelde en een vrijwilligersvergoeding voor de oppasmoeders aanbood. Dat ging natuurlijk niet vanzelf. We hadden er wel om gevraagd. Nu zou je dat een burgerinitiatief noemen.
Uiteindelijk vond ik mezelf terug als gemeenteraadslid in het dorp.
Emancipatiewerker
De tijd en ik waren rijp voor iets nieuws. Ik solliciteerde op een baan bij de “Politieke Partij Radikalen”, de voorloper van GroenLinks. Ik werd emancipatiewerker en het was mijn taak om meer vrouwen de politiek in te krijgen, overigens nu nog steeds een actueel onderwerp.
Het werk verbreedde zich en het accent kwam te liggen op de algemene scholing van gemeenteraadsleden, nog wel met extra aandacht voor vrouwen.
In 1990 ging de PPR op in GroenLinks en ik verhuisde naar Haarlem waar is samen met mijn partner en met nog zes anderen een woongroep startte. Na de verhuizing, stelde ik me verkiesbaar voor de Provinciale Staten van Noord-Holland. Daar dacht ik mijn politieke ambities kwijt te kunnen. Tenminste, dat dacht ik. Maar wat bleek, het Statenwerk was me te afstandelijk, de lokale politiek trok me meer.
Het is dichter bij de dagelijkse werkelijkheid van de inwoners. Je kiezers zitten op de publieke tribune, ze spreken je aan, ze trekken aan je jasje als het hen niet zint. Omgekeerd zijn ze ook makkelijker aanspreekbaar en kun je om hun mening vragen.
In 2002 stelde ik me daarom verkiesbaar voor de Haarlemse gemeenteraad. Twee termijnen zette ik me in voor de stad.
Ik leerde de kneepjes van het politieke vak en kon dat weer goed gebruiken bij mijn werk op het partijbureau van GroenLinks. Om mijn handen vrij te hebben voor het óntwikkelen van nieuwe trainingen, wilde ik meer mensen betrekken bij de úitvoering van het scholingswerk. Het idee van een trainerspool was de aanleiding om contact te zoeken met opleidingsinstituut De Beuk.
Een halfjaar later had ik een pool van vijftien trainers onder mijn hoede. Ik ontwikkelde vaardigheidstrainingen en cursussen voor startende maar ook voor ervaren raadsleden. Ik deed routine op in teambuilding voor raads- en Statenfracties en afdelingsbesturen.
Eigen bedrijf
Die mix van kennis en ervaring, van theorie en praktijk, gaf me het duwtje om mijn bedrijf “Trainingen voor Politiek en Organisatie” vorm te geven. Na twintig jaar stopte ik bij GroenLinks. Zo langzamerhand was ik een van de oudgedienden geworden. Tijd om op te stappen.
Het was 2001. Ik was 55.
Wat doe je als je een bedrijf start? Ik had geen benul. Eerst maar eens om me heen kijken. Visitekaartjes laten maken. Een website laten bouwen. En dan? Wachten op klanten? Die komen niet vanzelf, dat snapte ik ook wel. Gelukkig had ik mijn netwerk binnen GroenLinks en mijn raadslidmaatschap. In de eerste vijf jaar ging dat prima. Ik kreeg voldoende klanten. Ik teerde op oude roem.
Maar toen liepen de opdrachten terug. Ik begon me te verdiepen in marketing en begreep dat het ondernemerschap meer was dan alleen trainingen geven. Je moet die ook nog aan de vrouw/man zien te brengen. Ik leerde dat de verhouding tussen uitvoering en werving zo’n 20:80 is.
Er ging een wereld voor me open. Het was vallen en opstaan. Termen als e-mailfunnel, contentmarketing, branding, onlinecoaching en blended learning waren begrippen die mijn vocabulaire binnenslopen. En wat bleek, dat gepuzzel met onlinetools en automatisering … ik vond het nog leuk ook! De 20:80-verhouding haalde ik met gemak. Het werkte verslavend. Gelukkig leverde het ook wat op. Ik kreeg mijn opdrachten nu ook van buiten mijn inmiddels wat sleetse GroenLinksnetwerk.
Maar de doelgroep waarop ik mij richt is een lastige. Gemeenteraadsleden hebben het druk. Naast hun baan, het raadswerk (toch gauw twintig uur per week) en hun gezin blijft er weinig tijd over om te investeren in opleiding en training. Bovendien is het geen constante doelgroep. Om de vier jaar zijn er immers weer verkiezingen en moet ik weer opnieuw investeren in mijn naamsbekendheid. Dat heeft natuurlijk ook voordelen: er komen steeds nieuwe potentiële klanten bij.
Wat bezielt me?
Ik heb wel een idee, zeg maar gerust visie, over hoe raadsleden het beste kunnen functioneren. Het gaat om het bereiken van politieke doelen, de wijze van presenteren en debatteren. Hoe is de omgang met kiezers en collega-raadsleden? Niet hun inhoudelijke standpunten, maar hun politieke strategieën en vaardigheden interesseren me. Ik wil dat ze op z’n minst over gaan nadenken over hun eigen effectiviteit en hoe deze te verbeteren. Daarbij wil ik hen graag helpen.
Ik houd ervan om die visie uit te dragen door te reageren in de sociale media op thema’s als burgerparticipatie of omgaan met tegenstrijdige belangen en minderheidsstandpunten. Mijn opleiding als mediator en de cursus Deep Democracy komen daarbij prima van pas.
Ik trek graag nieuwe initiatieven van de grond en zit met plezier achter mijn laptop om nieuwe tools uit te proberen. Ook een reden om door te willen met mijn bedrijf. Fotoboeken maken kan altijd nog.
En, ik beken het eerlijk, ook mijn ijdelheid speelt een rol. Het is fijn om te zien dat mijn stukken gelezen worden. Hoe meer duimpjes op Facebook en LinkedIn, hoe liever. Ik zeg het ook altijd tegen mijn cursisten: “Een beetje ijdelheid” heb je als raadslid nodig. Je moet het leuk vinden om in de publieke belangstelling te staan, om je quote als krantenkop terug te vinden. Om te ontdekken dat de zaal stil wordt als je aan het woord bent.
Maar soms krijg je ook negatieve belangstelling. Als je daar niet tegen kunt, dan hou je het niet lang vol en kun je beter geen raadslid worden.
Citaat van Inayat_Khan
Indiaas musicus, schrijver en filosoof 1882-1927
IJdelheid op het juiste moment is een grote deugd;
op het onjuiste moment is zij een grote zonde.
∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇
Je las een blog van Anita de Jong
Wil je meer van deze tips? abonneer je hier en je krijgt zodra er weer een nieuw blog uit is deze in je mailbox en het gratis e-book met zes tips voor een verkiezingsdebat. Wil je een effectief en zichtbaar raadslid worden? Kijk dan nog even hieronder naar mijn andere aanbod.
Kandidaatraadslid ben jij Klaar voor de Raad?
Mijn online leergang stoomt je klaar. Na zes maanden heb je alle kneepjes van het politieke vak onder de knie en stap jij vol zelfvertrouwen de gemeenteraad in.
Meer weten?
Wil je een raadslid worden dat zich door vakmanschap weet te profileren?
Dan is dit iets voor jou: training Politiek debatteren is overtuigend presenteren en scherp interrumperen.
Meer weten?
Heb jij af en toe een deskundig advies of een sparringpartner nodig? Ik bied je in mijn online coaching een luisterend oor voor als je het even niet meer weet.
Meer weten?
Heeft jouw fractie behoefte aan reflectie over de onderlinge samenwerking en zicht op de toekomst? In mijn teambuildingssessie bied ik je – los van alle politiek inhoudelijke en strategische kwesties- een maatwerktraining speciaal gericht op jullie vragen en doelstellingen.
Meer weten?
door Anita de Jong | nov 2, 2022 | Uncategorized
Wat kun je als raadslid met cijfers?
November, wintertijd, maar ook begrotingstijd! De meeste gemeenten hebben de begroting voor 2023 al in concept klaarliggen voor behandeling in de raad
Tijd dus om je eens goed in de cijfers te verdiepen. Wellicht kon je al even, tijdens de herfstvakantie, in de begroting bladeren. Veel cijfers en statistieken gezien en gedacht: “nu nog even niet, na de vakantie dan ga ik ervoor zitten.”
Welnu…om je een beetje op weg te helpen wil ik een korte workshop aanbieden die je kennis laat maken met de cijfers die achter beleidsvoornemens schuilgaan.
Janny Elhorst is een deskundige op dat gebied. Ze laat je zien dat je, met inzicht in de cijfers, kunt sturen op geldstromen: hoe worden die besteed en waar hebben ze het meeste effect.
We starten online met een pilotworkshop op maandag 14 nov van 19:30 tot 21:00 uur.
Wil je meedoen met die onlinepilot, geef je dan zo snel mogelijk op.
Deze is gratis, maar wel onder de voorwaarde dat je ons vooraf een cases geeft waarover je meer wilt weten en dat je achteraf feedback geeft of de workshop voldeed aan je verwachtingen en of deze geschikt is voor andere raadsleden.
We mikken op minimaal vier deelnemers. Daardoor krijg je alle tijd en aandacht voor jouw case.
Wees er snel bij, wie het eerst komt …… We verwachten veel animo!
Stuur een mailtje naar anitadejong@politiekentraining.nl met de mededeling dat je graag wilt deelnemen aan deze pilot. Je ontvang daarna alle benodigde informatie.
∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇∇
Je las een blog van Anita de Jong
Wil je meer van deze tips? abonneer je hier en je krijgt zodra er weer een nieuw blog uit is deze in je mailbox en het gratis e-book met zes tips voor een verkiezingsdebat. Wil je een effectief en zichtbaar raadslid worden? Kijk dan nog even hieronder naar mijn andere aanbod.
Ben jij effectief in de Raad?
Mijn online leergang stoomt je klaar. Na drie maanden heb je alle kneepjes van het politieke vak onder de knie en betreed jij vol zelfvertrouwen het politieke speelveld.
Meer weten?
Wil je een raadslid worden dat zich door vakmanschap weet te profileren?
Dan is dit iets voor jou: training Politiek debatteren is overtuigend presenteren en scherp interrumperen.
Meer weten?
Heb jij af en toe een deskundig advies of een sparringpartner nodig? Ik bied je in mijn online coaching een luisterend oor voor als je het even niet meer weet.
Meer weten?
Heeft jouw fractie behoefte aan reflectie over de onderlinge samenwerking en zicht op de toekomst? In mijn teambuildingssessie bied ik je – los van alle politiek inhoudelijke en strategische kwesties- een maatwerktraining speciaal gericht op jullie vragen en doelstellingen.
Meer weten?
door Anita de Jong | dec 26, 2021 | Uncategorized
Jolande stapt de commissiekamer binnen en ziet acht mannen zitten in een U-vormige opstelling. Veel grijs en veel kostuum. Aan de korte kant zit – kennelijk – de voorzitter. Ze schuifelt zijwaarts achter de mannen langs naar de twee lege stoelen achterin. Kort daarna komt er nog een vrouw binnen. En dan zijn alle stoelen bezet. De voorzitter opent de vergadering.
Jolande kijkt op het kladje dat voor haar ligt en luistert maar half naar de betogen van de andere deelnemers. In haar hoofd neemt ze haar maidenspeech nog een keertje door.
Eindelijk krijgt ze het woord. Het gaat goed; ze merkt dat de anderen stil worden. Gelukkig, ze luisteren.
“Wilt u afronden?” vraagt de voorzitter.
Ze raffelt haar laatste zin af.
“Dank u, we zullen het meenemen”, zegt hij.
In de pauze komt de voorzitter naar haar toe.
“Wil je dat nooit meer doen!”
“Hoezo? Wat bedoelt u?”
“Dat van die lantaarnpalen…”
Ze begrijpt het niet. Wat is er mis met het verzoek om lantaarnpalen te plaatsen die beter bij de monumentale sfeer van de straat passen?
De volgende dag ziet ze de kop in de lokale krant: RAADSLID KOMT OP VOOR EIGEN STRAAT.
Dat doe je dus niet als raadslid? Eigen belang? Het was haar eerste commissievergadering.
Zes maanden geleden liep ze nog langs de deuren in haar straat om handtekeningen te verzamelen voor andere lantaarnpalen. De oude moesten weg en de gemeente had nieuwe besteld. Zo lelijk! En dat vond iedereen, ze hadden allemaal getekend.
Zelfs de wethouder was bij Jolande op bezoek geweest en die zou kijken wat hij kon doen.
Maar toen was ze nog een “gewone” burger!
Wil je meer weten over ongeschreven regels in de politiek?
Neem een kijkje op mijn website en schrijf je in voor een van mijn trainingen
Klaar voor de Raad?
Deze online leergang stoomt je klaar. Hierna heeft het politieke vak geen geheimen meer voor je en stap jij vol zelfvertrouwen de gemeenteraad in.
Meer weten?
Training presenteren en debatteren
Wil je een raadslid worden dat zich door vakmanschap weet te profileren? Politiek debatteren is overtuigend presenteren en scherp interrumperen.
Meer weten?
Online coaching
Heb jij af en toe een deskundig advies of een sparringpartner nodig? Ik bied je mijn expertise en samen gaan we aan de slag met jouw vraag of probleem.
Meer weten?
Teambuilding voor raadsfracties
Los van alle politiek inhoudelijke- en strategische kwesties, een maatwerktraining speciaal gericht op jullie doelen en behoefte.
Meer weten?
door Anita de Jong | nov 29, 2021 | Uncategorized
Ik had hem beloofd nog even naar de tekst van zijn pitch te kijken. Hij stond nu op een onverkiesbare plek op de conceptlijst en wilde toch echt de gemeenteraad in.
De ledenvergadering was over een week. Dan zou de definitieve lijst vastgesteld worden. Ik vroeg nog even door: “hoeveel plaatsen moet je omhoog om nog verkiesbaar te zijn?”
“Liefst twee, maar één moet lukken.”
“Oké, daar gaan we voor. Kom maar op met je tekst.”
De volgende dag zat zijn tekst in mijn mailbox. Een aardige tekst, maar niet geschikt voor een betoog van drie minuten. Te veel informatie, geen heldere kernboodschap en al helemaal geen duidelijke structuur.
Met een telefoontje van drie kwartier hebben we zijn tekst helemaal omgegooid. Met ik ben teleurgesteld met mijn huidige plek en wil hoger op de kandidatenlijst als kernboodschap en een drietal argumenten als onderbouwing.
… en het is gelukt!
Hij stond op een verkiesbare plaats op de kandidatenlijst. Alleen de uitslag van de verkiezingen kon dit succes nog de das om doen.
Helaas en dat gebeurde …dankzij het succes van de actie “Stem op een vrouw” viel hij net buiten de boot!
Je ziet, garanties kan ik je dus niet geven.
Moet jij, bijvoorbeeld in de raad, een betoog houden waar je wat onzeker over bent?
Als je wilt help ik je ook met zo’n telefonisch consult!
Trek de stoute schoenen aan en bel me! 06-51543256
door Anita de Jong | jan 20, 2020 | Uncategorized
“Je ziet het pas als je het doorhebt.”
Nieuwe Democratie
Vorige jaar omstreeks deze tijd stond de zogenoemde maand van de Nieuwe Democratie op de agenda in mijn stad. Hoe geef je vorm aan de betrokkenheid van de inwoners? Hoe oefen je invloed uit op de politieke besluitvorming? Vragen die de inhoud van de bijeenkomsten moesten gaan bepalen. De bemoeienis van de burgers met de lokale politiek houdt immers niet op bij een keer in de vier jaar stemmen voor de gemeenteraadsverkiezingen, zo stelde de begeleidende website.
Inwoners willen meepraten, meedenken. En ze willen meedoen. Ze willen helpen de stad vorm te geven.
Recht om uit te dagen
Een mooi begin van 2019, dacht ik nog. We zagen de ideeën van Code Oranje langskomen. De burgemeester van Heerhugowaard Bert Blase richtte een politieke partij op zonder verkiezingsprogramma, dat moesten de burgers zelf maar samenstellen. Onder de vlag van Democratic Challenge zagen we allerlei experimenten op het gebied van burgerparticipatie. En minister Kajsa Ollongren wilde de Right to Challenge wettelijk verankeren. Met dit Recht om Uit te dagen kunnen burgers taken van gemeenten overnemen als zij denken dat het anders, beter, slimmer of goedkoper kan. De relatie tussen bewoners en overheid verandert hiermee in die van opdrachtnemer en opdrachtgever.
Hoe gaat het nu verder in 2020? Andere hotitems vragen de aandacht: het klimaat, de zorg, het onderwijs, de boeren, de tweedeling.
Het denken over doe-democratie en burgerparticipatie is echter nog lang niet afgerond. In 2019 gaat de Challenge verder als Democratie in Actie.
Terug nu naar de maand van de Nieuwe Democratie in mijn eigen gemeente. Op de agenda zie ik alleen maar bijeenkomsten van burgers met ambtenaren en met wethouders staan. Maar waar zijn de raadsleden? Zij zijn toch de enig echte gekozen volksvertegenwoordigers? Waarom gaan de burgers niet met hén in gesprek? Is dat geen miskenning van de rol van de raadsleden? Zij vertegenwoordigen toch het volk?
Participatie en rol raadsleden
En toen had ik het door en toen pas zag ik het. Dit is geen incident, dit is structureel. En niet alleen in mijn gemeente!
Bij participatieprocessen en burgerinitiatieven praten burgers met wethouders of ambtenaren. De raadsleden zitten er, in het gunstigste geval, bij en ze luisteren.
Waarom discussiëren ze niet mee? Waarom eist het raadslid zijn plek niet op als volksvertegenwoordiger? Waarom niet samen met de inwoners burgerinitiatieven vormgeven om draagvlak te creëren en binnen de politieke kaders te blijven? Zo verdiept het raadslid zijn vertegenwoordigende rol naar volksverbinder en bruggenbouwer.
Raadsleden, grijp je kans! Eis je plek op. Hier ligt jullie Right to Challenge.